Jazzlegende Bob James, onder de jongere generatie (waar ik mezelf nog toe reken) aanvankelijk bekend via muzikanten die zijn muziek gesampled hebben, heeft rap-artiest Madlib en zijn label Stones Throw aangeklaagd omdat zijn Nautilus in Madlib’s Sparkdala is gesampled. Het label van Madlib staat erom bekend vaker zonder toestemming van de oorspronkelijke artiesten samples uit te brengen, om vervolgens (als ze daarmee geconfronteerd worden) aan te bieden een remix of reissue uit te brengen (waarvoor de artiest wel weer betaald krijgt).
Opmerkelijk is dat in de aanklacht niet alleen het sample-gebruik van Madlib wordt veroordeeld, maar ook de sampling-cultuur in rap in het algemeen: “One of the problems that confront many ‘Hip Hop’ or ‘Rap’ artists is that they are unable to achieve an instrumental background musical sound quality for their works. (…) As a result, they borrow or ‘sample’, therefore infringe the performance and composition of others (…).”
Dat dit verwijt wordt gedaan met betrekking tot het sample-gebruik van Madlib laat wat mij betreft precies zien waar James het genre miskent. Madlib maakt namelijk onder verschillende aliassen (waaronder zijn aliassen Yesterday’s New Quintet en The Last Electro-Acoustic Space Jazz & Percussion Ensemble) ook veel muziek die hij zelf volledig heeft geschreven en uitgevoerd, zonder te samplen. Zijn keuze om te samplen is zoals bij zoveel andere rap-artiesten dan ook vooral een creatieve keuze (of een hommage aan het origineel), in plaats van een oplossing voor een gebrek aan muzikaliteit. Dat geldt des te meer na het ontstaan van het genre in de jaren zeventig.
Hoe dan ook, een opvallend standpunt voor een muzikant die onder veel mensen via het samples van zijn muziek bekend is geworden. Zo is Nautilus in zeker 223 nummers gesampled, waaronder in “Clap Your Hands“ (A Tribe Called Quest”), “Daytona 500” (Ghostface Killah), “Live at the Barbeque“ (Main Source) en “Beats to the Rhyme“ (Run-DMC). James heeft dus goed verdiend aan een cultuur die hij nu veroordeelt.
Het is overigens niet zo dat James zich altijd negatief over het genre heeft uitgelaten. Zo zei hij in 2008 nog: “I’m flattered to be a part of hip-hop’s history“.
Wie weet kan Stones Throw toch nog een mooie deal met James maken.