Zenuwslopende zeeslagen, gruwelijke slachtpartijen – inclusief afgesneden geslachtsdelen én verwijderde harten én ingeslikte brandende kruitlonten. De avonturenfilm Michiel de Ruyter, die maandag zijn officiële wereldpremière beleeft zit bomvol spektakel. Spektakel dat we kennelijk al eerder konden lezen in de De Ruyterbiografie “Rechterhand van Nederland” van historicus Roland Prud’homme van Reine. De rechten op de biografie zijn door de makers van de film niet gekocht. Niet zo chic volgens Roland Prud’homme van Reine, maar ook auteursrechtelijk not done?
In de film wordt Michiel de Ruyter neergezet als fantastisch strateeg die de ene zeeslag naar de andere wint maar ook de kippen aan boord van zijn schip de Zeven Provinciën voert en zijn dochters vaarwel knuffelt als hij weer de woeste zee opgaat (zo gewoon gebleven die man) . Allemaal gebeurtenissen die stroken met de waarheid en terugkomen in zijn De Ruyterbiografie, aldus historicus Roland Prud’homme van Reine. De historicus vindt het dus niet zo chic dat de rechten op zijn biografie niet zijn gekocht voor het maken van de film, laat hij weten in de Volkskrant.
Hoe zit dat auteursrechtelijk? In het auteursrecht worden feiten niet beschermd. Dit betekent dat alle waargebeurde avonturen die de geschiedenis rijk is gewoon vrij gebruikt mogen worden in boeken en films. Dat geldt dus ook voor het leven van onze Michiel de Ruyter. Roland Prud’homme van Reine heeft wellicht ethisch een punt – en is het reuze “onchic” dat de filmmakers niet betaald hebben voor alle informatie die zij ongetwijfeld uit zijn biografie hebben gehaald en waar hij veel tijd in heeft zitten – maar auteursrechtelijk zeer zeker niet. In zijn biografie wordt het leven van Michiel de Ruyter zo waar getrouw mogelijk uiteengezet. Een aaneenschakeling van historische feiten die, helaas voor onze historicus, geen van allen auteursrechtelijk worden beschermd.
Dit zou anders zijn indien Roland Prud’homme van Reine het leven van Michiel de Ruyter had omgetoverd tot een roman waarin de historicus zijn fantasie de vrije loop zou laten. Een verhaal waarin Michiel de Ruyter bijvoorbeeld helemaal niet zo’n zeeheld is, waar hij met wel zes vrouwen trouwden (in het echte leven waren dat er toch echt maar drie) en bovendien een afschuwelijke vader was. Zou Roland Prud’homme van Reine dit soort elementen aan de historische feiten hebben toegevoegd dan zou er sprake zijn van creatieve oorspronkelijke keuzes en die zouden wel door het auteursrecht beschermd worden. Maar tja, dit soort verzinsels zou dan weer niet zo chic zijn tegenover onze zeeheld…
Uitgelichte afbeelding: Zeeslag in de film Michiel de Ruyter © Farmhouse Film & TV.
alle artikelen