Na tien jaar bij de Publieke Omroep gewerkt te hebben, voelden Bruno Felix en Femke Wolting dat er meer mogelijk was. Samen startten zij Submarine, een crossmediaal productiebedrijf dat series, speelfilms, documentaires en animaties maakt. In twintig jaar tijd is het gegroeid tot een internationale speler met een Gouden Kalf (‘Kom hier dat ik u kus) en twee Emmy Awards (Last Hijack en Bellingcat: Truth in a Post-Truth World) op zak.
Oprichter Bruno Felix vertelt.
“Submarine bestaat nu 23 jaar. Femke en ik voelden tijdens onze werkzaamheden in Hilversum dat we meer wilden, dat we ondernemend genoeg waren om zelf iets moois op te bouwen. We wilden verhalen vertellen op onze manier. We beschikken allebei over een eindeloze nieuwsgierigheid en passie voor het ‘pakken’ van je publiek met een goed verhaal. Onze interesse gaat de hele wereld over en dat proberen we ook met onze producties te bereiken.”
Submarine produceert media voor allerlei doelgroepen: van kleuters tot volwassenen en ouderen en alles daartussenin, vertelt Bruno. “We zoeken naar verhalen die resoneren met de tijd. In onze documentaires verkennen we vaak een mogelijke toekomst. Voor elk project kunnen we uitleggen waarom het op dat moment interessant was om te maken – voor ons én voor het publiek.”
Gepassioneerd en stronteigenwijs
Momenteel houdt Bruno zich vooral bezig met animatie. De eerste serie die hij maakte, was Kika en Bob. Het laatste project dat hij afrondde, was een geanimeerde aflevering voor de Netflix-serie ‘The Sandman’. Ook is de geanimeerde film ‘Vos en Haas redden het bos’ nu in post-productie, die vanaf mei 2024 in de Nederlandse bioscopen draait. De Vos en Haas-tekeningen zijn van Thé Tjiong-King, een tekenaar die dit jaar negentig wordt. “We zijn verliefd op alle projecten die wij doen,” glundert Bruno. “Dit komt met name door het enthousiasme en de energie van de mensen met wie wij samenwerken. Ze zijn creatief, getalenteerd, gepassioneerd, een beetje gek en soms stronteigenwijs. Dat maakt elke productie bijzonder.”
“We zijn verliefd op alle projecten die wij doen en dit komt met name door het enthousiasme en de energie van de mensen met wie wij samenwerken. Ze zijn creatief, getalenteerd, gepassioneerd, een beetje gek en soms stronteigenwijs. Dat maakt elke productie bijzonder.” Bruno Felix
Een film of serie produceren duurt minimaal zeven jaar, legt Bruno uit. “Een script uitwerken duurt twee jaar, een film of serie financieren ongeveer vier jaar en dan moet je het nog produceren en uitbrengen. Meestal ontstaat een idee voor een productie door iets wat ons inspireert of een wens om iets moois neer te zetten voor een bepaalde doelgroep. Soms bedenken we dan zelf iets, of we nemen een optie op een boek – om daar een film of serie van te maken. Een enkele keer komt er een maker bij ons in de lucht met een idee voor een script.”
Elke filmproducent een advocaat
Elke productiemaatschappij heeft een juridisch partner, stelt Bruno. “Ons hele vak is juridisch; zonder recht zou het simpelweg niet bestaan en niet lucratief zijn. Auteurswetten en copyright geven ons de garantie dat wij geld kunnen verdienen met onze producties. Recht komt terug in alle contracten die wij afsluiten met schrijvers, tekenaars, acteurs en muzikanten. En het eindresultaat, onze productie, moet natuurlijk ook als geheel auteursrechtelijk beschermd worden. Daarom heb je goede advocaten nodig om je hierbij te ondersteunen.”
Overname Mediawan: ‘leunen op grote broer’
Recentelijk kondigde Submarine aan dat de productiemaatschappij is overgenomen door het Franse Mediawan. Bruno hoopt dat de overname hun werk gaat vergemakkelijken en versnellen. “Het is niet eenvoudig om als onafhankelijke productiemaatschappij te opereren in een sterk globaliserende mediamarkt. We hebben daarom een partnership gezocht waarin wij onze creatieve autonomie kunnen behouden, maar wel toegang krijgen tot een groot netwerk van (co-)producenten, omroepen, steamers en talent.”
De bedoeling is dat deze overname Submarine meer slagkracht geeft, legt Bruno uit. “Het versterkt onze positie in onderhandelingen en financieringen en het geeft Submarine continuïteit. Ik ben ‘stokoud’ natuurlijk, en de mensen die in ons bedrijf werken, willen dat waarschijnlijk langer blijven doen dan ik dat van plan ben. Er gaat niets veranderen aan de manier waarop we werken en creatieve keuzes maken, maar wel aan de context waarin wij opereren. Creatief blijven we klein, commercieel kunnen we groot zijn. We willen een internationaal publiek bereiken met onze verhalen en mensen op het puntje van hun stoel krijgen. Onze ambitie is om Champions League te gaan spelen, niet blijven hangen in de tweede divisie. Stiekem dromen we natuurlijk van een Oscar. En vanaf nu kunnen we ‘leunen op onze grote broer’.”
Toekomstige projecten
Voor zijn pensioen wil Bruno graag nog een jongensserie maken, voor de doelgroep van circa tien jaar oud. “Het is een droom van me om een serie te maken waar zij het later – als volwassen mannen in de kroeg – nog steeds over hebben. Het moet een serie worden die een verhaal vertelt, waar bezieling in zit. Iets wat niet is gemaakt vanuit commercieel oogpunt, maar met een hoger doel. Het is nog onduidelijk wat het verhaal wordt, maar één van de ideeën is om een apocalyptische serie te maken voor een jonge doelgroep. Zoals ik het nu zie, heb ik daar nog ongeveer tien jaar de tijd voor.”
Daarnaast is Submarine bezig met het voorbereiden van een animatiefilm over de jonge jaren van Vincent Van Gogh. “Het project heeft een tijdje in de koelkast gelegen, maar het script is inmiddels af en ik ben bezig om het te financieren. Waarschijnlijk verschijnt de film in 2026. Verder zijn we een serie aan het maken over voor kleuters (‘Een jong katje Max’) en een lange animatiefilm over de terugkeer van Anton de Kom naar Suriname. We werken altijd aan ongeveer tien films en series tegelijk – we zitten nooit stil.”
