Sporters zijn hot; ze verschijnen op rode lopers, schrijven boeken, dansen als sterren, trekken volle theaterzalen en komen nu zelfs in opera’s voor.
Volgens een Limburgs opera gezelschap is het een gouden combi; wielrennen en opera. In augustus zullen ze een opera opvoeren over wielrenner Tom Dumoulin. Een heads up aan de fietser in kwestie zijn ze hierbij even vergeten. Dat kon Tom Dumoulin niet echt waarderen zo liet hij op Twitter fijntjes weten: “Oh? Fijn om zoiets op Twitter te lezen zonder dat ik ergens vanaf weet en zonder dat mij eerst iets gevraagd wordt.” En ja ik kan me best voorstellen dat hij niet staat te springen dat een sopraan in zijn 25-jarige top atletische huid kruipt om vanaf een hometrainer (een echte fiets lijkt me op zo’n podium niet te doen) zijn leven het theater door te schallen. Maar goed, kan hij dit de sopraan in kwestie ook verbieden?
De vrijheid van meningsuiting strekt in Nederland – gelukkig – nogal ver. Het komt er bottom line op neer dat je een mening mag hebben, die mag verkondigen en dat in principe niemand zich daar in mag mengen. Is die vrijheid dan helemaal onbeperkt? Neen. De wetgever kan hieraan, indien dit noodzakelijk is voor de samenleving, paal en perk stellen. Zo’n noodzaak is bijvoorbeeld de bescherming van de goede naam. In Nederland heeft namelijk iedereen het recht op respect voor zijn privé leven. Concreet betekent dit dat je niet alles hoeft te pikken wat er over je gezegd of geschreven wordt. En dat wil nog wel eens wringen met die vrijheid om een mening te verkondigen.
Zo vond Connie Breukhoven het bijvoorbeeld not done dat een roddelsite schreef dat zij in een ver verleden de hoer had uitgehangen. Dit was de rechter volledig met haar eens. Maar de rechter (in dit geval de Europese) vond dan wel weer dat Prins Albert niet zulke lange tenen moest hebben wat betreft een artikel over zijn buitenechtelijke kind in een Frans weekblad. Waarom het één wel kan en het ander niet is mede afhankelijk van de situatie. Daarom is het geen gesneden koek waar de grens tussen het recht op vrijheid van meningsuiting en het recht op een privé leven precies getrokken moet worden.
Wat betreft onze wielrenner gaat het om een opera over zijn leven. Voor kunstuitingen geldt dat het recht op vrijheid van meningsuiting groter is dan uitingen in bijvoorbeeld een roddelblad. De Limburgers mogen het publiek met hun opera confronteren, prikkelen en zelfs choqueren. Pas als de Limburgse operettes hun fantasie geheel de vrije loop laten en Tom Dumoulin daarbij in een heel negatieve context plaatsen (denk: een mechanische-fietsdoping-schandaal) dan zou Tom Dumoulin tegen de opera kunnen optreden.
Tom Dumoilin is niet op zijn achterhoofd gevallen (hoewel) en heeft zijn naam in 2014 als merk ingeschreven. Hiermee kan hij onder meer verbieden dat jan en alleman onder zijn naam allerlei wielrenspullen of wielrenwedstrijden aanbieden. In dit geval wordt zijn naam alleen niet gebruikt voor wielrenstuff maar voor een personage in een opera. En dat kan Tom Dumoulin op grond van dit merkenrecht dan weer niet zomaar verbieden. Daarvoor moet hij kunnen aantonen dat het gebruik van zijn naam in de opera schadelijk is voor zijn reputatie én de operamakers voor dit gebruik geen goede reden hebben. Pas als de operamakers op de bühne vreselijke verzinsels over Tom Dumoulin zouden verkondigen dan zou hij een goede kans maken om de musical te kunnen verbieden.
Maar zolang de opera Limburgs gezelligs blijft zal Tom Dumoulin niet kunnen voorkomen dat zijn naam straks in vele aria’s zal weerklinken.
alle artikelen